📷مرگ در زندانهای ایران/ سال‌مرگ ستار بهشتی
هشت سال پیش در این روز، ١٣آبان١٣٩١، «ستار بهشتی»، کارگر و وبلاگ‌نویس، در اثر شکنجه‌های بازجویش جان باخت. بر اساس آن‌چه در «سامانه بهشت زهرا» آمده، تاریخ مرگ او ١٣ آبان، ۴ روز پس از بازداشتش، ثبت شده است.
او پس از بازداشت از سوی «پلیس فتا» شکنجه و پس از آن به «بند ٣۵٠ زندان اوین» منتقل شد. پس از مرگ او جمعی از زندانیان طی نامهای اعلام کردند آثار ضرب‌وشتم در تمام بدن ستار بهشتی مشهود بوده است. در بخشی از این نامه آمده بود: «ستار را از سقف آویزان و بر سر و صورتش ضربه وارد کردند.»
ستار بهشتی تنها یکی از کشته شده‌ها در زندانهای جمهوری اسلامی است، درطی سالهای گذشته صدها شهروند ایرانی به دلیل ابراز عقیده و نوشته‌هایشان احضار، تهدید، بازداشت و محکوم به زندان شده‌اند و در همان بازداشت یا زندان کشته شدند.
در نظام جمهوری اسلامی آخوندی زندانیان عقیدتی و سیاسی به‌گونه سیستماتیک، شکنجه شده و حقوق انسانی‌شان نقض می‌شود.
شمار قابل توجهی از زندانیان در دورهٔ جمهوری اسلامی، زیر شکنجه، کشته شده‌اند. البته هیچ آمار دقیقی از تعداد زندانیانی که در زندانهای جمهوری اسلامی جان خود را از دست داده‌اند وجود ندارد، اما سالهای نخستین پیروزی انقلاب ۵۷ و استقرار حکومت جمهوری اسلامی و دهه ۶۰ هیچ توضیحی درباره علت جان باختن زندانیان داده نمی‌شد و از زندانیانی که زیر شکنجه کشته می‌شدند، تنها ساکی به خانواده‌های آنها تحویل داده می‌شد، بدون اینکه حق سؤال درباره سرنوشت فرزندان‌شان را داشته باشند.
نامهای برخی از زندانیان کشته شده در زندانهای ایران عبارت است از:
• علی‌اکبر سعیدی سیرجانی، نویسنده که ۲۳ اسفند ۱۳۷۲ توسط مأموران وزارت اطلاعات در خیابان ربوده شد و پس از ۹ ماه بی‌خبری، در چهارم آذرماه ۱۳۷۳ در زندان کشته شد.
• در جریان درگیری‌های کوی دانشگاه تهران در تیرماه ۱۳۷۸ اکبر محمدی، فعال دانشجویی، به اتفاق برادرش منوچهر محمدی بازداشت و ابتدا به اعدام محکوم شد. هرچند که حکم اعدام او به ۱۵ سال زندان تغییر یافت اما آقای محمدی در سال ۱۳۸۵ در زندان اوین جان خود را از دست داد.
• البرز قاسمی‌شال ناخدا یکم نیروی دریایی ارتش و معاون آموزشی یگان ویژه رشت به گفته خانواده‌اش، ۲۳ اردیبهشت ۸۷ موقعی که بازداشت شد در سلامت کامل بود، اما جنازه‌اش از زندان بیرون آمد. برادران قاسمی‌شال متهم به جاسوسی و محکوم به اعدام شده بودند اما با بررسی مجدد پرونده از اتهامات منتسب تبرئه و حمید قاسمی‌شال از زندان آزاد شد.
• امیرحسین حشمت‌ساران که بیش از چهار سال در زندان رجایی‌شهر کرج زندانی بود، ۱۶ اسفند ۸۷ در بیمارستان رجایی کرج درگذشت.
• منصور رادپور خرداد ۱۳۹۱ منصور رادپور در حالی در زندان درگذشت که به گفته همسرش سابقه بیماری نداشته اما در دوران زندان، تمام مدت از ناراحتی معده رنج می‌برده و شاکی بوده که چرا او را جهت درمان به خارج از زندان منتقل نمی‌کنند.
• افشین اسانلو علت مرگ افشین اسانلو در ۳۱ خرداد ۹۲ از سوی مسئولان زندان سکته قلبی اعلام شد. فرشته اسانلو، خواهر او اما اعلام کرد که برادرش هیچ سابقه بیماری قلبی نداشته و در آخرين ملاقات سالم بوده است.
• شاهرخ زمانی شاهرخ زمانی، نقاش ساختمان و فعال کارگری که از سال ۹۰ به اتهام تلاش برای تشکیل تشکل‌های کارگری از جمله سندیکای کارگران نقاش زندانی و به ۱۱ سال حبس تعزیری محکوم شده بود، ۲۲ شهریور ۹۴ در زندان رجایی شهر کرج درگذشت.
• طالب بساطی دانشجوی پرستاری و کارمند اورژانس شهرستان ملکشاهی ایلام، بازداشتی مرتبط با اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶ که در زندان جان باخت. آقای بساطی ۲۹ بهمن ۱۳۹۶ در منزل شخصی‌اش بازداشت شد و جنازه او ششم اسفند همان سال به خانواده‌اش تحویل داده شد. بی‌بی‌سی گزارش داده بود که در گواهی فوت آقای بساطی ذکر شده که او به دلیل «ترومای مغزی» فوت کرده و آثار ضرب و جرح بر بدن متوفی مشهود بوده است.
•
• زهرا جعفری: او ۲۱ سال داشت. روز ۱۶ دی ماه ۱۳۸۸ جسد او به بهداری زندان مرکزی ارومیه منتقل شد. گزارش شده که او پنج ماه در انفرادی بوده و به طرز مشکوکی جان باخته است.
• ارشاد رحمانیان: او با ۲۴ سال سن در جریان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ در مریوان کردستان بازداشت شد اما خانواده جسد او را چند هفته بعد با سر خونین و جمجمه شکسته تحویل گرفتند.
• دانیال زین‌العابدینی: او ۱۹ سال داشت و فروردین ماه ۱۳۹۹ در زندان میاندوآب آذربایجان غربی «پس از اعتراضات زندانیان به وضعیت نگهداری در شرایط کرونا با خشونت ماموران کشته شد.» او یکی از دست‌کم ۲۱ زندانی است که در اعتراضات آن سال در هشت زندان ایران در اعتراض به نبود امکانات مقابله با کرونا، کشته شد.
• بهنام محجوبی پس از شرکت در تجمع دراویش گنابادی در بهمن سال ۹۶ در تهران به دوسال زندان محکوم شد و حکم او، اول تیر ماه، علیرغم نظریه پزشکی مبنی بر عدم تحمل حبس به اجرا گذاشته شد. بهنام محجوبی شش روز پس از انتقال به بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان لقمان، جان باخت
کاووس سیدامامی (۱۳۹۶)، وحید حیدری (۱۳۹۶)، سینا قنبری (۱۳۹۶)، سارو قهرمانی (۱۳۹۶)، زهرا بنی‌یعقوب (۱۳۸۶)، ابراهیم لطف‌اللهی (۱۳۸۶) و زهرا کاظمی (۱۳۸۲)
فرشته علیزاده، فعّال دانشجویی دانشگاه الزهرا و مسئول برد انجمن این دانشگاه
سعید زینالی، دانشجویی بود که در جریان اعتراضات دانشجویی پس از حمله به کوی دانشگاه در تیر ۱۳۷۸
اکبر محمدی، یکی از فعالان دانشجویی بود که از سال ۱۳۷۸ و در پی اعتراضات دانشجویی تیرماه ۱۳۷۸ تهران دستگیر، شکنجه و زندانی شد
مهرداد سپهری؛ جوانی بود که در زمان بازداشت در اثر آزار و شکنجه توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی کشته شد.
- امیرحسین حشمت ساران دبیرکل «جبهه اعتماد ملی ایران» بود. وی در سال ۱۳۸۲ به اتهام تشکیل این حزب دستگیر و به هشت سال حبس محکوم شد، وی در دوران حبس مجدداً محاکمه و به هشت سال حبس دیگر محکوم گردید. وی به دلیل شدت ضربات وارده در بازداشت به سر و تزریق داروهای مشکوک، پس از ۴۸ ساعت کما، در ۱۶ اسفند ۱۳۸۷ در بیمارستان رجایی کرج درگذشت.
- ابراهیم لطف‌اللهی، دانشجوی دانشگاه پیام نور در شهر سنندج بود که در بازداشتگاه نیروی انتظامی در ۲۵ دی ماه ۱۳۸۶
- کاوه عزیزپور، یک زندانی سیاسی کرد در ایران بود که ۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۷ در سن ۲۵ سالگی در زندان مهاباد درگذشت.
- امیدرضا میرصیافی، فعال فرهنگی و وبلاگ‌نویس ایرانی بود که توسط دادگاه انقلاب به اتهام توهین به خمینی و خامنه‌ای به دو سال حبس محکوم گردید. وی در ۲۸ اسفند ۱۳۸۷ (در سن ۲۸ سالگی) در زندان اوین درگذشت.
- محسن دکمه‌چی، یکی از بازاریان شناخته شده بازار تهران بود که به دلیل کمک به خانواده زندانیان سیاسی توسط وزارت اطلاعات در شهریور ۱۳۸۸ دستگیر و به بند ۲۰۹ زندان اوین و سپس زندان رجایی شهر کرج انتقال یافت. بعضی از منابع خبری غیررسمی خبر از مرگ او در ۸ فروردین ۱۳۹۰ داده‌اند.
- محسن روح‌الامینی ۱۸ تیر ۱۳۸۸ بازداشت شد و در بازداشتگاه کهریزک بر اثر شکنجه کشته شد.
- محمد کامرانی ۱۸ تیر ۱۳۸۸ بازداشت شد و در بازداشتگاه کهریزک در روز ۲۵ تیر ماه درگذشت.
- امیر جوادی‌فر ۱۸ تیر ۱۳۸۸ بازداشت شد و در بازداشتگاه کهریزک بر اثر شکنجه کشته شد.
- رامین قهرمانی در بازداشتگاه کهریزک بر اثر شکنجه کشته شد.
- احمد نجاتی کارگر از بازداشت شدگان بازداشتگاه کهریزک که به دلیل ضرب و شتم در بازداشتگاه بعد از آزادی به دلیل از دست دادن هر دو کلیه کشته شد.
- رامین پوراندرجانی، پزشک بازداشتگاه کهریزک بود. وی در ساختمان بهداری نیروی انتظامی تهران درگذشت.
- محمدجواد پرنداخ، دانشجوی سال چهارم مهندس شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان از فعالین فرهنگ و ادب کُرد بود که در شهریور ۱۳۸۸ توسط اطلاعات اصفهان بازداشت و به طرز مشکوکی جان باخت.
- ترانه موسوی، شخصی بود که به گفتهٔ رسانه‌های جنبش سبز در حوادث پس از انتخابات سال۸۸ دستگیرشده، مورد تجاوز جنسی و شکنجه قرار گرفته و سپس به قتل رسیده و جسدش سوزانده شده‌بود.
- هدی صابر؛ پژوهشگر، روزنامه نگار، فعّال ملی مذهبی ، زندانی سیاسی و از گردانندگان مجله توقیف شده «ایران فردا» بود. وی در ۱۲ خرداد ۱۳۹۰ بدلیل اعتصاب غذا و ضرب و شتم ماموران زندان به قتل رسید.
- ستار بهشتی؛ کارگر و وبلاگ نویس ایرانی بود که در تاریخ ۹ آبان ۱۳۹۱ توسط پلیس فتا دستگیر شد و سه روز بعد بعلت ضرب و شتم و شکنجه کشته شد.
- کاووس سیدامامی؛ فعال محیط زیست و دکترای جامعه شناسی، عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی و استاد ارتباطات و مدیرعامل مؤسسه «حیات وحش میراث پارسیان» بود که در ۱۹ بهمن ۱۳۹۶ در زندان اوین درگذشت.
- محمد راجی؛ یکی از دراویش گنابادی بود که در اول اسفند ماه ۱۳۹۱ در خیابان پاسداران تهران بازداشت و در اثر ضربات بازجویی کشته شد. راجی از فرماندهان سابق سپاه پاسداران بود که در زمان جنگ ایران و عراق فرماندهی چند گردان سپاه را به عهده داشت و در جنگ مجروح شیمیایی شده بود و دچار معلولیت و ناراحتی ریه بود.
- وحید صیادی نصیری؛ زندانی سیاسی که بر اثر صدمات حاصل از اعتصاب غذا در ۲۱ آذر ۱۳۹۷ زندان قم درگذشت.
- علیرضا شیرمحمدعلی؛ زندانی سیاسی ۲۱ ساله، به‌دلیل فعالیت در فضای مجازی بازداشت شده بود و در دادگاه بدوی به اتهام اهانت به رهبری، تبلیغ علیه نظام و توهین به مقدسات به ۶ سال حبس محکوم شده بود. او که دوران حبسش را در زندان فشافویه می‌گذراند، روز دوشنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۸ هدف حملهٔ دو نفر از زندانیان «بزهکار» قرار گرفت و جان خود را از دست داد.
- فرهاد وثوقی در آبان ۱۳۹۹، زیر شکنجه کشته شد. وی را شکنجه کردند تا مسئولیت قتل حسین جوزی را که یکی از سازمان‌دهندگان اعتراضات آبان۹۸ در نورآباد بود را به گردن بگیرد، در حالی که جوزی به دست نیروهای اطلاعات سپاه بازداشت شده و به قتل رسیده بود.
- دانیال زین‌العابدین که در زیر شکنجه و ضرب و شتم مأموران زندان میاندوآب درگذشت.
- مهرداد سپهری، جوانی بود که در زمان بازداشت در اثر آزار و شکنجه توسط نیروی انتظامی کشته شد.
- ساسان نیک‌نفس، پدر دو دختر کوچک که علیرغم هشدار فراوان وکیل و هم‌بندانش به بیماری وی و عدم توانایی تحمل زندان، حبس شد و با قصور زندان‌بانان و ممانعت از ارسال وی به بیمارستان، جان خود را از دست داد.
- سینا قنبری جوان ۲۳ ساله دستگیرشده در قرنطینه زندان اوین درگذشت.
- وحید حیدری ۲۲ ساله دستفروش اراکی دهم دی ماه ۱۳۹۶ بازداشت شد و روز شنبه، ۱۶ دی ماه جنازه‌اش به خاک سپرده شد. مسئولان قضایی او را متهم به خرید و فروش مواد مخدر کرده و مدعی شدند که در بازداشتگاه خودکشی کرده است. مسئله‌ای که از سوی عموی وحید حیدری و فعالان مدنی و وکلای شهر اراک رد شد. محمد نجفی، وکیل دادگستری به دلیل پیگیری پرونده قتل وحید حیدری در زندان، بازداشت شد.
- آریا روزبهی بابادی، جوانی از طایفه بابادی ایل بختیاری که جنازه وی در ۱۹ دی در رود کارون پیدا شد. وی درطی تظاهرات دی ماه مفقود شده بود.
- سارو قهرمانی جوان ۲۴ ساله اهل سنندج که در ۱۲ دی دستگیر شد و در تاریخ ۲۳ دی ماه جنازه وی برای دفن سریع به خانواده اش تحویل شد.
- کیانوش زندی جوان ۲۴ ساله اهل سنندج که در زندان تحت شکنجه کشته شد، بعد از اعلام خبر کشته شدن سارو قهرمانی اقوام سارو اعلام کردند فردی به نام کیانوش زند نیز همانند سارو در زندان و تحت شکنجه کشته شده است.
- علی پولادی جوان ۲۶ ساله اهل روستای گویتر از توابع بخش مرزن آباد شهرستان چالوس، به ظن تیراندازی توسط نیروی انتظامی دستگیر و در ۲۳ دی ماه به خانواده وی اعلام شد که برای تحویل جنازه وی مراجعه کنند
- سید شهاب الدین ابطحی زاده جوان ۲۰ ساله اهل اراک که در ۱۲ دی دستگیر شد و جنازه وی در ۲۲ دی در مقابل منزلش رها شد.
- مریم (فروزان) جعفرپور جوان ۲۷ ساله دانشجوی مهندسی برق که به نقل از پدرش، در یکی از تجمع‌های اعتراضات سراسری بازداشت می‌شود و سپس جسد او را تحویل خانواده می‌دهند.
امیدرضا میرصیافی وبلاگ‌نویس جوانی که ۱۹ بهمن ۱۳۸۷ زندانی شد ۴۲ روز بعد در بیمارستان لقمان جان باخت و مسئولان زندان علت مرگ را مسمومیت دارویی عنوان کردند. امیدرضا میرصیافی به اتهام تبليغ عليه نظام و توهین به بنیانگذار و رهبر جمهوری اسلامی به دو سال و نیم حبس تعزيری محکوم شده بود.
- افشین (مالک) کریم پور، که در جریان شورش‌های زنجیره ای در زندانهای ایران و در زندان سپیدار اهواز دچار خفگی ناشی از استنشاق گاز شد که در نهایت علت فوت مسمومیت غذایی اعلام شد.
- مصطفی صالحی؛ ۳۰ ساله، در ۱۵ مرداد ۱۳۹۹، یکی از معترضان اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶ بود که بازداشت شد و در زندان دستگرد اصفهان اعدام شد. او به هیچ وجه این قتل را گردن نگرفت اما مقامات دادگاه گفتند به دلیل حرفه‌ای بودن اعتراف نکرده.
- محمد الکنانی یکی از بازداشت شدگان خوزستان بود که در زندان به قتل رسید.
- یاسر منگوری ۳۱ ساله، مرگ او ۱۷ شهریورماه امسال به خانواده‌اش اعلام شد؛ در حالی که بر اساس گزارش‌ها او تیرماه «بازداشت شده» است.
ولی‌الله فیض مهدوی مهرماه سال ۱۳۸۰ بازداشت شد و ۱۵ شهریور سال ۱۳۸۵ مسئولان زندان اوین خبر مرگ او را به طور رسمی اعلام کرده و مدعی شدند که «خود را در سلولش حلق‌آویز کرد و پس از انتقال به بیمارستان، در آنجا فوت کرد».ا و به اتهام عضویت در سازمان مجاهدین خلق بازداشت و به اعدام محکوم شده بود.
ناصر آلبوشوکه درفشان، محمد کعبی و رضا مغامسی، سه جوان عرب که بهمن ماه ۹۰ و در جریان ناآرامی‌های شهرهای شوش و حمیدیه، در اهواز بازداشت شدند و به قتل رسیدند.
خانواده مهرداد طالشی، جوان ۲۱ ساله دیواندره‌ای هم که جنازه‌اش بهمن ۱۳۹۹ چند روز بعد از بازداشت به خانواده او تحویل داده شد، اطلاعیه نیروی انتظامی مبنی بر جان باختن او بر اثر ایست قلبی را کذب محض خواندند. یکی از نزدیکان آقای طالشی به رادیو فردا گفته است که خانواده او در حالی جنازه فرزندشان را تحویل گرفته‌اند که در سر او آثار جراحت و بخیه وجود داشته است.
پیروز دوانی، نویسنده و مترجم و صاحب امتیاز نشریه پیروز، ۲۲ سال است که ربوده شده و جنازه‌اش پیدا نشده است.
این اسامی، تنها اسامی آن دسته از زندانیانی است که خبر جان باختن‌شان در زندان رسانه‌ای شده است. اسامی بسیاری از جان‌باختگان به دلیل فشارهای امنیتی بر خانواده‌های آنها یا عدم دسترسی خانواده‌ها به رسانه‌ها، تاکنون به رسانه‌ها راه نیافته. خانواده‌هایی که جنازه‌های فرزندان زندانی خود را به دلیل فشارهای امنیتی، شبانه به خاک سپرده‌اند و حق سوگواری هم از آنها سلب شده است.
#ستار_بهشتی
نظرات
ارسال یک نظر
با نظرات خود ما را در بهبود مطالب یاری کنید